30'dan fazla şubesi bulunan market zincirinin tepe ismi: Dev marketler de dahil hepimiz batma noktasına geldik. Market fiyatları 2107'den bu yana yüzde 150 ila yüzde 180 arası arttı. Müşteri sayımız düştü. Hani başkanlık sistemi bizi uçuracaktı?
İstanbul ve Marmara bölgesinde 30’dan fazla şubesi bulunan bir market zincirinin yöneticisi, TÜİK’in yüzde 12 olarak açıkladığı enflasyonun hangi boyutlarda olduğunu et, süt, yağ, şeker gibi temel gıda maddelerindeki fiyat artışları üzerinden anlattı. İsminin açıklanmasını istemeyen 25 yıllık market yöneticisi, ‘Başkanlık sistemi ile nefes alırız demiştik, şimdi suni tenefüsle ayakta kalmaya çalışıyoruz. İşin özeti batmayalım diye çabalıyoruz’ dedi.
İşte tecrübeli bir market yöneticisinin temel gıda maddeleri üzerinden pahalılık analizleri:
FİYATLAR RESMEN UÇTU
Dev market zincirleri de dahil işler hiçbirimizde iyi gitmiyor. İç ve dış krizler, döviz kurundaki yükselişler, işsizlik. adaletsizlik hep bizi vurdu. İnsanlar her zaman araba almaz, kıyafet almayı erteleyebilir, tatile gitmez ama her gün markete uğramak zorunda. Ana ürünler dediğimiz gıda ve temizlik malzemeleri fiyatları resmen uçtu. Lüks sınıfa giren ürünlerdeki artışı zaten söylemiyorum. Ortalama vatandaşın alışveriş gücü dibe vurdu. İnsanlar haklı olarak sürekli artan fiyatlara tepki gösteriyor ama bizim de elimiz kolumuz bağlı. Ben bunca yılın market yöneticisiyim çok rahatlıkla söyleyebilirim vatandaş nasıl geçiniyor aklım almıyor.
MECBUREN İŞÇİ ÇIKARDIK
Yaşadığımız sıkıntılar yetmedi bir de Corona vurdu marketleri. İnsanlar evlerinden çıkmaya korkunca sanal alışverişe yöneldi mecburen. Orada da fiyatlar daha uçuk. Krizle başa çıkamayınca yüzde 25 eleman çıkarımı yaptık. Şimdi az çalışanla verim almaya çalışıyoruz. Olan yine gariban çalışana oldu.
ÜRÜN KALİTESİ DE DÜŞTÜ
Neredeyse 3 günde bir etiket yeniliyoruz. Fiyatlar yükseldikçe insanlar ‘ucuz’ market dediğimiz yerlere gidiyor. Ucuz marketlerdeki ürünlerin kalitesi de fiyatına göre düşüyor. Etin ortalama fiyatının 100 lirayı bulduğu yerde 12 liraya sucuk yiyor insanlar. O fiyata sucuk satılması imkansız. Ya sucuk fiyatı gerçek değil ya da etin kilosu. Pahalılık vatandaşın sağlığını da riske atıyor.
65 LİRAYA PEYNİR SATIYORUZ
Market jargonunda 6 büyük gıda vardır. Mutfağın olmazsa olmazı. Şeker, yağ, peynir, süt, et ve yumurta. Diğerleri sonradan gelir. Size resmi rakamları söyleyeyim. 2017 yılı Haziran ayında 1 litrelik ortalama ayçiçek yağının fiyatı 6-7 lira civarındaydı. Şimdi 15-17 lira bandında. İsteyen rakamlara internetten ulaşabilir. 65 liradan peynir var reyonda. Öyle lüks bir ürün de değil. 3 yıl önce 20-23 lira civarındaydı fiyatı. Bir litrelik süt 2017 yılında 2,65-2,90 aralığındaydı. Şimdi 5,95-6,15 TL arasında değişiyor. Hesaplayın artış oranını. Böyle giderse biz de dahil pek çok market iflas bayrağını çeker. Çünkü ne vatandaşın ne de bizim dayanacak gücümüz kalmadı artık.