Deprem sonrası ücretsiz olarak dağıtması gereken çadırları parayla sattığı ortaya çıkan Kızılay'ın, şimdi de devlet hastanelerine ihaleyle kan sattığı ortaya çıktı. Özel hastanelerde ise ücreti SGK'dan alınmasına rağmen vatandaştan kan parası istendiği öğrenildi.
45 bini aşkın kişinin hayatını kaybettiği depremler sonrası ücretsiz dağıtması gereken çadırları AHBAP Derneği başta olmak üzere çeşitli kuruluşlara parayla sattığı ortaya çıkan Kızılay’la ilgili skandallara bir yenisi daha eklendi. Kızılay’ın, vatandaşlardan ücretsiz bağış olarak topladığı kanları, ihaleyle devlet hastanelerine sattığı ortaya çıktı. Özel hastanelerde ise vatandaşlardan kan parası talep ediliyor.
Cumhuriyet gazetesinden Bora Erdin’in aktardığına göre devlet hastanelerinin ihale açarak Kızılay’dan kan aldığı ortaya çıktı.
SATIŞI YASAK AMA…
5624 sayılı Kan ve Kan Ürünleri Kanunu ile kan satışı kesinlikle mümkün değil. Ancak devlet hastaneleri ihtiyaç duydukları kanlar için 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında ihale açarak Türkiye Kızılay Derneği’nden kan alıyor. Buna göre ‘mal alımı’ kapsamında ihale kanunun 22-b maddesi yani doğrudan temin yöntemi ile Kızılay’dan kan ve kan ürünleri temin ediliyor.
KAN HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRÜ YANIT VERDİ: KIZILAY KAN SATIYOR MU?
Haberde, Kızılay Kan Hizmetleri Genel Müdürü Saim Kerman’ın “Devlet hastaneleri ihale açarak kan alıyor mu?” sorusuna verdiği yanıt da yer aldı:
“Bunun adının şu veya bu olması Kızılay’ın sorunu değil. Hastaneler birer işletme olarak, bunlar sonuçta birer işletmedir. Birincisi muhasebe yönetime sahipler. İkincisi kamu hastaneleri devlet adına yaptıkları işlerde devletin alım usullerinin içinde kalırlar. Kan için başka bir başlık açılıp İhale Kanunu maddesinde sayılanlardan bambaşka konuma getirilmesi mümkündür. Buna devletimiz karar verebilir. Kızılay da onlar ne derse onu yapar.”
İHALEYLE ALDILAR
Bilecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi ‘Hastanemiz laboratuvarında kullanılmak üzere kan ve kan ürünleri alımı’ başlığı ile 31 Ocak 2023’te doğrudan temin için ihaleye çıktı. İhale dosyasında sektör olarak ‘33141510-8: Kan Ürünleri’ bilgisi yer aldı. Kayıtlarda Kızılay’ın hastaneye 110 bin 43 lira 73 kuruş bedelle kan ve kan ürünleri sattığı bilgisi ise 21 Şubat’ta yayımlandı.
Kastamonu Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği de aynı yöntemle kan ve kan ürünleri alımı için ihaleye çıktı. Doğrudan temin numarası ’23DT160346′ olan bu alımın bedeli ise 433 bin 570 lira 76 kuruş oldu. Kastamonu Devlet Hastanesi, bu ihalenin konusunu ise ‘31.01.2022 tarihli Kızılay faturası’ olarak açmıştı.
Kayseri, Denizli, Ankara, Bilecik, Şırnak, Kastamonu ve İstanbul’da bulunan devlet hastaneleri de ihale ile Kızılay’dan kan aldı.
KAN ALAN DEVLET HASTANELERİ
Denizli Buldan Göğüs Hastalıkları Hastanesi (İhale Bedeli: 4 bin 31 TL)
Kastamonu Devlet Hastanesi (İhale Bedeli: 433 bin 570 TL)
Bilecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi (İhale Bedeli: 110 bin 43 TL)
Kastamonu Devlet Hastanesi (İhale Bedeli: 450 bin 38 TL)
Cizre Dr. Selahattin Cizrelioğlu Devlet Hastanesi (İhale Bedeli: 103 bin 489 TL)
Buldan Göğüs Hastalıkları Hastanesi (İhale Bedeli: 4 bin 424 TL)
Maltepe Devlet Hastanesi (İhale Bedeli: 630 TL)
ÖZELDE HASTADAN PARA İSTENDİ
Öte yandan Halk TV yazarı İsmail Saymaz da bugün, kanın özel hastanede parayla satıldığını söyledi.
Alper Serkan Soytürk isimli bir vatandaşın babasının başından geçenleri anlatan gazeteci, detayları şöyle paylaştı:
“(…) Baba Mehmet Soytürk, üç yıl önce 88 yaşını geride bırakırken, lösemi kanserine yakalandı. Altı ay ömür biçildi. Başvurdukları doktorun ‘Şansımızı deneyelim’ demesi üzerine Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile anlaşmalı olan Özel Medicana Çamlıca Hastanesi’nin Hematoloji bölümünde Doç. Ö.S.’nin hastası olarak tedavi görmeye başladı.
Soytürk’e kan takviyesi yapıldı. Dört ünite trombosit verildi. Sağlık Uygulama Tebliği’ne göre Kızılay, gönderdiği kanların torba ve taşınma gibi maliyetleri için fatura gönderiyor. Bu para SGK tarafından hastaneye ödeniyor. Hastadan kan parası alınmaması gerekiyor.
HEM SGK’DAN HEM HASTADAN KAN PARASI ALINIYOR
Fakat o gün Alper Serkan Soytürk’ün önüne kabarık bir fatura kondu. Soytürk, ‘Bu nedir?’ diye sordu. ‘Kan parası’ dediler. Hem SGK’dan hem de hastadan kan parası alınıyordu. Soytürk: ‘Kandan para alınması yasaktır. Ağır bir suçtur. Doku ve organ ticaretine girer. ‘Yasak olduğunu bilmiyor musunuz’ dedim. ‘Paket program’ dediler. Neyin paketi? Kan parası bu.’
Soytürk, Sağlık Bakanlığı’na şikayette bulunduysa da tedaviye devam etti. Yedi- sekiz ay geçti. Bu kez de hematoloji hastalarının kredi kartı ve banka havalesi yoluyla değil, elden para ödeyecekleri bildirildi. Soytürk, ‘Suçtur. Hangi cüretle elden para vermeyi teklif ediyorsunuz’ diye itiraz ettiğini söylüyor. Soytürk’e göre, 27 aylık sürede hastaneye 400 bin TL’yi aşkın kan parası ödediğini ileri sürüyor.
Bu iddiasını faturalarla belgeliyor. Faturada, ‘kan ürünü’ yazıyor. Örneğin 4 Eylül 2021’de 2.028 TL, 13 Kasım 2021’de 2.037 TL, 16 Kasım 2021’de 1.291 TL, 7 Ocak 2022’de 2.139 TL ve 1 Nisan 2022’de dahil 2.337 TL ödediği görülüyor. Bu ödeme içinde yüzde 8’lik KDV de var. Soytürk, faturada yazılandan daha yüksek para ödediğini iddia ediyor. (…)”
DOKTORLAR: KIZILAY SGK’YA KAN SATIYOR
Öte yandan Kızılay’ın kan satmasına ilişkin iddia, geçtiğimiz günlerde doktorlar tarafından da dile getirilmişti.
Sağlık sektörü ve mevzuatını yakından izleyen Dr. Ergün Demir ve Dr. Günay Kılıç, gönüllülerden bağış olarak toplanan kanın hastanelere ücret karşılığında verildiğini söylemişti.
+
Kızılay hastanede hasta yakınlarından Kan telep ediyor mu?❌HAYIR! 300 KanBağışNoktamızda topladığımız Kanlar kan Bankalarımızda test edilip hazırlanmakta ve 1300e yakın hastaneye ulaştırılmaktadır
Sadece 18Hastane geçici Kan Bankası ruhsatı ile hastadan Kan talep etmektedir
— Kerem Kınık (@drkerem) January 10, 2019
KEREM KINIK’IN DÖRT YIL ÖNCEKİ MESAJI: KIZILAY KAN SATMIYOR
Şimdilerde afet sonrası ücretsiz olarak dağıtması gereken çadırları Ahbap Derneği ve diğer birçok kuruluşa parayla sattığı ortaya çıkan Kızılay’ın başkanı Kerem Kınık’ın 2019’da kişisel Twitter hesabında şu paylaşımı yaptığı görülüyor:
“Önemli duyuru: Kızılay kanı satıyor mu?
Kan bir insan dokusudur ve ticari amaca kesinlikle konu edilemez Türk Kızılay Kan bağış faaliyetlerini milli bir ödev olarak kâr amacı gütmeksizin yapmaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu tüm bu Kan işlemlerinin maliyetini karşılamaktadır.”