Doları niye 26,99 TL’de tuttukları belli oldu

Mayıs ayının sonuna kadar 20 Türk Lirası’nın (TL) altında tutulan dolar, 14/28 Mayıs 2023 Cumhurbaşkanı Seçimi’nin akabinde yüzde 40’tan fazla değer kazandı.

1 Amerikan Doları önce 23,50 TL’ye yükselirken, temmuz başında 26 TL eşiğini geçti. Ancak son iki haftadır doların 26,99 TL’de patinaj yapması dikkatten kaçmadı.

DOLARI 30 TL ALTINDA TUTMAK MÜMKÜN MÜ?

Merkez Bankası’na (TCMB) “Doları olabildiğince 30 TL’nin altında tutun” talimatı verildiği iddiası kulaktan kulağa yayılıyor.

Arka kapı müdahalesinin devam ettiğini belirten Prof. Dr. Özgür Demirtaş döviz kurunu suni şekilde tutmanın riskli olduğunu söyledi.

“Kur bu şekilde tutulunca yay geriliyor düşüncesini getiriyor.” diyen Demirtaş, “O zaman da boşu boşuna ekstra talep oluşuyor. Lütfen serbest bırakın. Değerini bulduktan sonra 10-15 kuruş aşağı yukarı oynasın. Yeter ki serbest kalsın.” tespitinde bulundu.

ŞAKA DEĞİL, EURO RESMEN 48,41 TL

Kronos ekonomi yazarı Turhan Bozkurt, YouTube kanalında hükûmetin resmî döviz kurunu olduğundan düşük gösterirken, ilaç firmalarına daha yüksek kur üzerinden ödeme yaptığını kaydetti.

Bozkurt, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzası ile 22 Temmuz 2023 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan karar ile Türkiye’de muadili bulunmayan ilaçların fiyatlarında esas alınacak euro TL kurunun 48,41 TL’ye yükseltildiğini ifade etti.

Aynı dönemde TCMB euro TL kurunun 29,89 TL seviyesinde kalmasını “manidar” bulan Bozkurt bir önceki kararın 8 Temmuz 2022 tarihinde yayımlandığını ve o günkü euro TL kurunun 27,13 olarak tespit edildiğini aktardı.

Bozkurt aradan geçen bir yıllık zaman zarfında euro kurunun yüzde 80’e yakın artırıldığının altını çizen Bozkurt, “Vatandaşa başka, ithal ilaç firmalarına başka kur. Dolarda 27 TL duvarı geçilmesin diye sat satabildiğin kadar. Seç beğen al.” yorumunda bulundu.

DOLARDA 27,50 TL ZİRVESİNE KANCA ATILDI

Doların gece yarısında ve gün ortasında 27,50 TL üzerine kanca attığını belirten Bozkurt, Ankara’da “Bizim Çocuklar” diye bilinen ekibin anında müdahale ederek, doları yeniden 26,99 TL’ye çektiğini dile getirdi.

İlaç firmalarına yüksek kurdan ödeme yapan hükûmetin talimatını harfiyen yerine getiren TCMB manşet döviz kurlarını düşük tutmak için arka kapıdan döviz satmaya devam ediyor.

TL’nin EKG’si. Hekimin ısrarı kalp krizini tetikleyecek. #dolar #enflasyon pic.twitter.com/6YYhfbyKLp

— Turhan Bozkurt (@TurhanBozkurTV) August 4, 2023

TCMB’nin rezervleri geçen hafta 2,8 milyar dolar azalırken, swap (dolar-TL takası) ve kamu dövizleri hariç net rezervler eksi 58 milyar dolara geriledi.

Dolar TL kurunun günlerdir 27 seviyesinin hemen altında ve oldukça dar bir bantta yatay kalması, kamunun döviz piyasasına arka kapıdan müdahale etmeye devam ettiğine dair iddiaları teyit ediyor.

TCMB’nin turizm gelirleri ve gurbetçi dövizleri sayesinde dövize müdahalenin büyüklüğü fark edilmiyor. Yaz aylarında brüt döviz rezervinin daha fazla artması gerekiyordu. Ancak 110 milyar dolar zirvesinde patinaj yapması arka kapıdan satışların devam ettiğini gözler önüne seriyor.

YABANCI BANKALAR DOLAR TAHMİNLERİNİ YÜKSELTİYOR

Almanya’nın finans devi Deutschebank, 2023 yılı sonu için dolar TL tahminini 29’dan 32’ye çıkarırken, banka TCMB’nin faiz artışında yolun sonuna geldiği görüşünde.

Ağustos sonuna kadar 30 TL’yi geçmemesi için TCMB’nin doları 27 TL’nin altında tutmaya çalıştığı dile getiriliyor.

TCMB Para Politikası Kurulu, 24 Ağustos’ta faiz kararı için toplanacak. Toplantıdan önce dolar TL cenahında 27,50’ye doğru bir hamle gelebileceğine işaret ediliyor.

Faizin 150 baz puan ya da 250 baz puan civarında artırılması beklenirken, kararın akabinde kamu bankaları marifeti ile kurun 10-15 kuruş aşağı çekilebileceği ifade ediliyor.

Resmî yıllık enflasyonun (TÜFE) temmuz sonu itibarıyla yüzde 50’ye yaklaştığına işaret eden iktisatçılara göre, doların adil değeri artık 29 TL-30 TL seviyesi.

Turizm gelirlerinin katkısının azalacağı eylül ayından itibaren döviz kurlarının hızla tırmanışa geçeceğinin altı çiziliyor.