Temelleri İstanbul’da atılan ve 1924’te Yunanistan’da kurulan AEK Atina, yeni stadyumuna Ayasofya (Agia Sofia) ismini verdi. Açılış kurdelesini AEK Başkanı Dimitris Melissanidis ve bir papaz kesti. Melissanidis, “AEK, bu gece varlığıyla yeniden vaftiz ediliyor.” dedi.
Türk takımları ile Yunanistan takımlarının maçlarında sürekli yapılan tarihi göndermeler (1453 İstanbul’un fethi veya Konstantinapol), bu kez farklı bir şekilde yeniden tartışma konusu. Temelleri mübadeleden önce İstanbul’da atılan ve Yunanistan’a göç eden Rumlar tafarafından 1924’te kurulan AEK Atina, 31 bin 100 kapasiteli yeni stadyumuna ‘Ayasofya’ adını verdi. Açılış kurdelesini AEK Başkanı Dimitris Melissanidis ile birlikte bir papaz keserken; Melissanidis, “AEK, bu gece varlığıyla yeniden vaftiz ediliyor.” dedi.
Tarihi sembollerin ve konuşmaların damga vurduğu açılış töreninde ünlü sanatçı Matthaios Tsahouridis kemençe çaldı, 60 kişilik bir ekip stadyumun ortasında horon oynadı. Açılışında İstanbul Başpiskoposu Bartholomeos’un misajının da dev ekrana yansıtıldığı yeni stadyumun çalışmaları 2017’de başlarken; AEK, maçlarını Atina Olimpiyat Stadyumu’nda oynuyordu.
Peki, AEK’nın kuruluş hikayesi nasıl? Neden yeni stadyumuna Ayasofya ismini verdi?
TURNEYE ÇIKIP BİR DAHA DÖNMEDİLER
Türk Kurtuluş Savaşı’nın kazanılması ve işgal durumunun ortadan kalkmasıyla tedirgin olan İstanbul’daki Rumların takımı Pera, bir Avrupa turnesine çıkmaya karar verdi. Yunanistan’da Atina karmasını 3-0 ve 8-0 yendikten sonra Fransa’ya geçip Marsilya karmasını da 3-0 mağlup ettiler. Ancak Fransa’da İstanbul şampiyonu unvanını kullandıkları öğrenilince FIFA’ya yapılan şikayet üzerine Fransa Futbol Federasyonu kalan maçları iptal etti. Bunun üzerine Pera takımı, Türkiye’ye dönmemeye karar verdi. Kulüp üyelerinin bir kısmı Fransa’da kalırken, bir kısmı da Yunanistan’a giderek 1924 yılında “Athlitiki Enosis Konstantinoupoleos – AEK”, yani “Konstantinopolis Spor Birliği” takımını kurdu. AEK’in forma renkleri de sarı-siyah olarak belirlendi.
UEFA KUPASI’NDA YARI FİNAL OYNADILAR
Yunanistan’da lig şampiyonlukları başta olmak üzere birçok başarısı bulunan AEK’nın Avrupa kupalarındaki en büyük başarısı ise 1976 yılında Juventus’a 1-0 ve 4-1’lik skorlarla yenilerek elendiği UEFA Kupası yarı finaliydi.
KULÜBÜN SEMBOLÜ BİZANS’TAN
Atina’da ağırlıklı olarak Anadolu göçmenlerinin ve alt sınıfların desteklediği AEK, 2003 yılına kadar kulübün merkezinin de bulunduğu Nea Philadelphia semtindeki Nikos Goumas Stadyumu’nda oynadığı maçlarını, yeni stadı bitene kadar Atina Olimpiyat Stadyumu’nda oynuyordu. Kulübün sembolü ise yüzünü doğuya ve batıya çevirmiş Bizans İmparatorluğu simgesi olan çift başlı kartaldan esinlenerek tasarlandı.
80. YILINI GALATASARAY İLE KUTLADI
AEK Atina, en başarılı dönemini 1970’li yıllarda Loukas Barlos’un başkanlığı döneminde yaşadı. Yunan futboluna Kostas Nestoridis, Dimitrios Papaioannou, Thomas Mavros gibi yıldızlar kazandıran AEK, 2024 yılında 100. yılını kutlayacak. 2004 yılındaki 80. yıl kutlamaları dolayısıyla Galatasaray ile Atina’da ve İstanbul’da olmak üzere dostluk maçları yapmıştı. Atina’daki maç 0-0 bitmiş, Ali Sami Yen’deki maçı ise Galatasaray 2-1 kazanmıştı. İki takım Temmuz 2018’de Atina’daki bir başka dostluk maçında karşılaşmış, bu kez kazanan 3-2’lik skorla AEK olmuştu
2012-13’TE İLK KEZ KÜME DÜŞTÜLER
2012-13 sezonunda Yunanistan Süper Ligi’nde bitime bir hafta kala AEK ile Panthrakikos arasında Atina Olimpiyat Stadyumu’nda oynanan maçın 87. dakikasında Mavroudis Bougaidis’in kendi kalesine attığı golün ardından, yüzlerce taraftar sahayı basmış ve ortalığı birbirine katarak büyük olaylar çıkarmıştı. Yunanistan Futbol Federasyonu, AEK’nın 3-0 hükmen mağlup sayılmasına ve 3 puanının silinmesine karar vermişti. AEK, olayların yaşanmaması durumunda son maçını kazanıp ligde kalabilecekti. AEK ayrıca yeni sezona da -3 puanla başladı. Sonuncusu 2017-18’de olmak üzere toplam 12 lig şampiyonluğu bulunan AEK, böylelikle 89 yıllık kulüp tarihinde ilk kez küme düşmüştü.
SÜPER LİG’DEN SADECE İKİ SEZON UZAK KALDILAR
AEK Atina, tarihinde ilk kez 2. Lig’de mücadele ettiği 2013-14 sezonuna -3 puanla başlamasına rağmen en yakın rakibine 18 puan fark atarak Yunanistan Futbol Ligi Notios’a yükseldi. 2014-15 sezonunda bu ligde de ilk sırayı alan AEK Atina, iki yıllık aranın ardından yeniden Yunanistan Süper Ligi’ne çıktı. AEK, bu sezon 5 haftası geride kalan 14 takımlı Yunanistan Süper Ligi’nde 3 galibiyet, 2 mağlubiyet ve 9 puanla 5. sırada yer alıyor. AEK, yarın 6. hafta mücadelesinde yeni stadyumundaki ilk maçında Ianikos’u ağırlayacak.
AEK ATİNA’NIN BAŞARILARI
Yunanistan Süper Lig şampiyonluğu (12 kez): 1939, 1940, 1963, 1968, 1971, 1978, 1979, 1989, 1992, 1993, 1994, 2018
Kipello Ellados (Yunanistan Kupası) (15 kez): 1932, 1939, 1949, 1950, 1956, 1964, 1966, 1978, 1983, 1996, 1997, 2000, 2002, 2011, 2016
Yunanistan Süper Kupası (2 kez): 1989, 1996
Yunanistan Lig Kupası (1 kez): 1990
Balkan Kupası Finalisti (1): 1967
UEFA Kupası Yarı-Finalisti (1): 1977
Şampiyon Kulüpler Kupası Çeyrek-Finalisti (1): 1969
UEFA Kupa Galipleri Kupası Çeyrek-Finalisti (2): 1997, 1998