Gazeteci Hediye Levent: "Esad yönetiminin Ankara’nın beklentileri ile en son taviz vereceği birkaç konudan biri Suriye Kürtleri meselesi. İşin ucunda yıllar süren vekalet savaşı ile harap olmuş ve ordusu yorgun düşmüş Şam’ın, yine yıllar sürecek ve bu defa herkesin kaybedeceği bir iç savaşa girmesi ihtimali var."
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad arasında Irak arabuluculuğunda bir görüşmenin yapılması bekleniyor. Ankara-Şam hattındaki olası yakınlaşmanın önündeki en kritik tartışmalardan biri de Rojava. Yani Suriye’nin kuzeyindeki Kürtlerin varlığı. Olası bir yakınlaşmada Suriyeli Kürtlerin geleceği ne olacak?
Bölgeyi yakından takip eden gazeteci Hediye Levent, “Suriye Kürtleri meselesi iki başkent arasında on yıllarca sürecek müzakere gerektirecek meselelerden biri” diyor.
Ancak Levent ekliyor: “Zaman içinde Şam, Rusya ve İran başta olmak üzere çeşitli ülkelerin baskılarına karşı esner mi, normalleşme süreci için şartlarından taviz verir mi, bilinmez ancak mevcut duruma bakılırsa Esad yönetiminin Ankara’nın beklentileri ile en son taviz vereceği birkaç konudan biri Suriye Kürtleri meselesi…”
Aksi durumda Şam’ın yıllarca sürecek bir iç savaşa girme ihtimali olduğunu belirten Levent, şunları söylüyor:
“İşin ucunda yıllar süren vekalet savaşı ile harap olmuş ve ordusu yorgun düşmüş Şam’ın, yine yıllar sürecek ve bu defa herkesin kaybedeceği bir iç savaşa girmesi ihtimali var. Ayrıca her ne kadar Ankara, Suriye Kürtlerinin çekirdeğini oluşturduğu siyasi, idari ve askeri yapıları PKK’nın Suriye uzantıları olarak nitelendirse de Şam bürokrasisi Kürtler tarafından kurulmuş olan ve yıllardır birçok aksaklığa rağmen yürütülen idari yapıya kapıyı kapatmıyor. Kürtlerin geliştirdiği idare modelinin Şam’ın dokunuşları, federatif veya özerklik gibi ihtimallere kapılar kapatılarak bütün Suriye’ye uygulanması da konuşuluyor. Velhasıl Ankara, Şam ile ilişkilerini yine tek bir meseleye yani Suriye Kürtleri meselesine endekslemiş olsa da Şam ile Kürtler arasındaki ilişki Ankara’nın gördüğünden ya da görmek istediğinden çok ama çok farklı, derin ve girift.”
‘TSK ÇEKİLİRSE GERÇEK SAHİPLERİ GERİ DÖNECEK’
Ankara’nın “Suriye’nin kuzeyinden çekilirsek oraya PKK yerleşir” iddiasını hatırlatan Levent, şöyle devam ediyor:
“Ancak Şam, Ankara’dan TSK’yı bir gecede çekmesini değil aşamalı bir çekilme takvimi açıklamasını istiyor. Peki TSK’nın çekileceği bölgeye kim yerleşecek? Elbette Suriye ordusu. Ancak şu da unutulmamalı ki Türkiye’nin Afrin başta olmak üzere Suriye’nin kuzey batısına yaptığı askeri operasyonlarla birlikte oraya yerleştirdiği daha doğrusu taşıdığı silahlı gruplarla birlikte bölgede demografi değişti. Yani bugün Türkiye’nin desteklediği silahlı grupların yaşadıkları evler, çalıştırdıkları dükkanlar, nimetlerini yedikleri bağlar ve tarlalar birilerinin malı mülkü. Afrin başta olmak üzere bahsettiğimiz bölgede hatırı sayılır oranda Kürt yaşıyordu. TSK çekilirse elbette o bölgelerin gerçek sahipleri geri dönecek. Peki gelirken yanlarında Suriye Demokratik Güçleri ya da Ankara’nın tabiriyle YPG de gelecek mi? Şam’daki uzmanlar bu konuda Şam’ın dikkatli olacağını, Ankara’nın öfkesini kabartmak istemeyeceğini ve en azından sınırda Kürt silahlı gruplarına izin vermeyeceğini söylüyorlar. Ancak bu noktada Ankara’nın niyeti de önemli ve elbette onca yıldır desteklediği silahlı grupları yerleştirecek yeni yerler bulmak zorunda olan Türkiye, sivillerin bile evlerine dönmesinden yani demografinin eski haline dönmesinden de çok hoşlanmayacaktır muhtemelen.”
