Ünlü ekonomist Atilla Yeşilada: "Savaş senaryosunda global risk iştahı azalır ve Türkiye gibi Gelişmekte Olan Pazarlar’dan para çıkmaya başlar. En nihayetinde, Orta Doğu’da uzun süren ve yayılan bir savaş Mehmet Şimşek’in Ekonomik İstikrar Programı’nın sonu olabilir."
İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları sürerken, ateşkes beklentilerinin olduğu bir zamanda, Tel Aviv’in Hamas’ın siyasi lideri İsmail Haniye’yi Tahran’da öldürmesi, İran’da buna sert cevap verileceği yönünde gelen açıklamalar, Ortadoğu’daki savaşın daha geniş bir alana yayılması endişelerini de beraberinde getirdi. Olası bir geniş çaplı savaşın da Türkiye’ye etkileri merak ediliyor.
Ünlü ekonomist Atilla Yeşilada, “Bu senaryo, ilk aşamada Türkiye’nin cari açığını genişletir. Ek olarak, savaş senaryosunda global risk iştahı azalır ve Türkiye gibi Gelişmekte Olan Pazarlar’dan para çıkmaya başlar. En nihayetinde, Orta Doğu’da uzun süren ve yayılan bir savaş Mehmet Şimşek’in Ekonomik İstikrar Programı’nın sonu olabilir” yorumunda bulundu.
Para Analiz‘de yer alan yazısında Atilla Yeşilada’nın değerlendirmeleri özetle şöyle:
“Tüm bunları sıraladım da, kestirmem Orta Doğu’da geniş katılımlı savaş olasılığının yüzde 30’un üstünde olmadığı. Velakin, böyle bir savaş başlarsa, petrol ve doğal gaz fiyatlarında sert sıçramalar adeta kaçınılmaz. İnsanlığın rafa kalktığı ve zafer için her yolun mübah sayıldığı bu kirli savaşta İran ve Körfez ülkelerinin petrol sevkiyatının ve üretim ve nakil tesislerinin hedef tahtasında olmayacağını düşünmek abes olur.
Nakliyat cephesinde de can sıkıcı gelişmeler yaşanır. Bir sabotajla Süveyş Kanalının uzun süre trafiğe kapatılması aklıma geliyor. Yemen’de Hutsiler Aden Boğazı’ndan seyrü seferi tamamen kesecek ölçüde saldırganlaşabilir.
Bu senaryo, ilk aşamada Türkiye’nin cari açığını genişletir. Ne kadar artıracağına karar vermek hiç de kolay değil, ama kafamdan yaptığım basit hesapta, Brent’in altı ay $100/varil üzerinde seyrinin cari açığa $5 milyar kadar yük getireceğini saptadım. Lojistik maliyetleri de bunun üstüne $1 milyar kayıp ekleyebilir.
En kötüsü, hükümet çok zor bir tercihle karşı karşıya kalır. Ya benzin, doğal gaz ve elektrik fiyatları yine “yukarı yönde güncellenecek”, ya da bunlar bütçeden sübvanse edilecek. Yani ya yeni enflasyon şoku, ya da iç talebi ısıtacak ölçüde gelir aktarımı.
Ek olarak, savaş senaryosunda global risk iştahı azalır ve Türkiye gibi Gelişmekte Olan Pazarlar’dan para çıkmaya başlar.
Yav, tam Fed’in faiz indirimleri dünyada tüm yüzer-gezer parayı bizim piyasalara çekecekti, piyangodan bu bela çıktı. Nefesi kuvvetli bir Hoca bulsak da, bize muska yazsa.
En nihayetinde, Orta Doğu’da uzun süren ve yayılan bir savaş Mehmet Şimşek’in Ekonomik İstikrar Programı’nın sonu olabilir.”
