Refomcu ve Türk: İran’ın yeni cumhurbaşkanı Pezeşkiyan kimdir?

İran’da Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda yarışı Türk kökenli reformcu aday Mesud Pezeşkiyan ve İran’ın 9’uncu cumhurbaşkanı oldu.

Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda seçime katılan 4 adaydan hiçbiri yüzde 50’yi geçememiş, en çok oy alan reformist aday Mesut Pezeşkiyan ve muhafazakar aday Said Celili ikinci tura kalmıştı.

Yüzde 40 ile ülke tarihindeki en düşük katılımlı cumhurbaşkanı seçimi olan birinci turda Pezeşkiyan oyların yüzde 42,5’ini alırken, Celili’nin oyu yüzde 38,6 olmuştu.

Reformist Tebriz Milletvekili ve eski Sağlık Bakanı Mesud Pezeşkiyan, 14’üncü dönem cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turunda oyların yüzde 53,7’sini alarak ülkenin 9’uncu Cumhurbaşkanı oldu.

Ülke genelinde yaklaşık 59 bin merkezde kurulan sandıklarda toplam 30 milyon 530 bin 157 oy kullanıldığını aktaran İran İçişleri Bakanlığı Seçim Merkezi Sözcüsü Muhsin İslami, Pezeşkiyan’ın 16 milyon 384 bin 403 oy aldığını söyledi.

Mesud Pezeşkiyan, 29 Eylül 1954’te Mahabad kentinde, İranlı Türk bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Soyadı Farsça’da “Doktorlar” anlamına gelen Pezeşkiyan, Tebriz Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun oldu.

Pezeşkiyan, eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi döneminde 1997 yılında Sağlık Bakanı Yardımcısı oldu. 2001’de Sağlık Bakanı olarak atandı, 2005’e kadar bu görevde kaldı.

Pezeşkiyan, 2016’da İran Meclis Başkan Yardımcısı olarak 4 yıl görev yaptı.

İran’da 2013’teki cumhurbaşkanı seçimlerine adaylık başvurusu yapan Pezeşkiyan’ın 2021’deki seçimlerdeki adaylık başvurusu Anayasayı Koruyucular Konseyi tarafından reddedildi.

Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin hayatını kaybetmesi sonrasında 1 yıl öne alınan cumhurbaşkanı seçimi için adaylık başvurusu yapan Pezeşkiyan, seçimlerde reformistlerin tek adayı olarak yarışıyor.

İran siyasetinin güçlü reformcu isimlerinin açık desteğini alan Pezeşkiyan, “etnik ve mezhebi ayrımcılık” ile zorunlu başörtüsü sorununa vurgu yaptı ve ekonomik sorunları çözeceğinin vaadini verdi.