İYİ Partili Ümit Özlale: "Çin’in yıllar süren teşvik politikalarıyla yarattığı kapasite fazlasını Togg’un gelişimini baltalayacağını bile bile eritmeye çalışmamızın iktisadi hiçbir açıklaması olamaz."
İYİ Parti İzmir milletvekili, Dünya gazetesi yazarı Ümit Özlale, TBMM’de görüşülecek torba yasa içerisinde Türkiye’nin yerli ve milli otomobili olarak tanıttığı TOGG’u bitirecek kanun teklifi olduğunu söyledi. Özlale, “İlgili kanun maddesinde neredeyse adrese teslim plug-in hibrit özelliğine sahip bir aracın ithalatından alınacak olan özel tüketim vergisinin %80’den %30’a indirilmesi teklif ediliyor. ABD ve Avrupa Birliği elektrikli araçlarda gümrük vergisini daha da yükseltip kendi markalarını korumaya çalışırken bizim böyle bir karar almamız anlaşılır gibi değil. Çin’in yıllar süren teşvik politikalarıyla yarattığı kapasite fazlasını Togg’un gelişimini baltalayacağını bile bile eritmeye çalışmamızın iktisadi hiçbir açıklaması olamaz” dedi.
Kanun teklifinin Togg’u olumsuz etkilemesinin yanında başka etkileri de olduğunu belirten Özlale, “Çok basit bir hesapla 4 milyar dolar civarında bir vergi gelirinden vazgeçiliyor. Hatırlatalım: geçtiğimiz ay açıklanan tasarruf genelgesinin hedefi 5 yıl içinde 100 milyar TL’lik bir tasarrufa ulaşmaktı” ifadelerini kullandı.
Ümit Özlale’nin yazısının ilgili bölümü şöyle:
“Togg da bizim bebek sanayimiz. Arkasında güçlü bir özel sektör sermayesi var. Önemli bir ekosistemin başrol oyuncusu olarak başarılı olmasını hepimiz istiyoruz. Bunun için de uygulayacağımız politikalarda dikkatli ve seçici olmalıyız. Bununla beraber bugün TBMM’de görüşülecek olan torba yasanın bir maddesi bu yaklaşımın tam tersi olacak şekilde hazırlanmış. İlgili kanun maddesinde neredeyse adrese teslim plug-in hibrit özelliğine sahip bir aracın ithalatından alınacak olan özel tüketim vergisinin %80’den %30’a indirilmesi teklif ediliyor.
Bu aracın Çinli üreticisi Manisa’da 1 milyar dolar tutarında bir yatırım yapma taahhüdü karşılığında 2024-2026 arasında tam 100 bin aracı Türkiye’ye gümrüksüz ihraç etme imtiyazına kavuşuyor. Bununla da kalmayıp 2026 sonrasında Türkiye’de kurduğu üretim tesisinden ihraç ettiği araçların belli bir oranı kadarını da yine Türkiye’ye gümrüksüz satma hakkına sahip oluyor. ABD ve Avrupa Birliği elektrikli araçlarda gümrük vergisini daha da yükseltip kendi markalarını korumaya çalışırken bizim böyle bir karar almamız anlaşılır gibi değil.
‘TOGG’UN GELİŞİMİNİ BALTALAYACAĞINI BİLE BİLE…’
Çin’in yıllar süren teşvik politikalarıyla yarattığı kapasite fazlasını Togg’un gelişimini baltalayacağını bile bile eritmeye çalışmamızın iktisadi hiçbir açıklaması olamaz. Bu kanun teklifini savunanlar, yatırımı teşvik etmek için devlet yardımları ile ilgili kararnamenin 9. maddesinin 7. fıkrasına atıfta bulunsa da ilgili kararnamede gümrüksüz ithalat yatırım kapasitenin %15’i ile sınırlandırılmış durumda. Yani 150.000 araç üretim kapasitesine sahip bir yatırımınız varsa en fazla 22.500 aracı gümrüksüz ithal edebilirsiniz. Dolayısıyla hazırlanan bu teşvik paketi mevcut kararnameyle de uyumlu değil.
Bu kanun teklifinin Togg’u olumsuz etkilemesinin yanında başka etkileri de var şüphesiz. Çok basit bir hesapla 4 milyar dolar civarında bir vergi gelirinden vazgeçiliyor. Hatırlatalım: geçtiğimiz ay açıklanan tasarruf genelgesinin hedefi 5 yıl içinde 100 milyar TL’lik bir tasarrufa ulaşmaktı.
Biz ise üç yıl içinde 150 milyar TL’lik bir vergi gelirinden, hem de kendi otomobil markamızı baltalayacağını bile bile vazgeçiyoruz. Haftalardır, uygulanan bu ekonomi politikasının kendi içinde bir bütünlüğü olmadığını, bu yönetim sisteminde bakanlıkların birbiriyle konuşmadığını yazıyoruz. İşte size son örneği: hem yerli sermayeyi bitirme noktasına getirecek bir karara imza atıyorsunuz hem de tasarruf tedbirlerinin üzerinde bir vergi gelirinden vazgeçiyorsunuz.
Peki bu akıllara ziyan kanun teklifinden kim yarar sağlıyor? Çinli şirket tabii ki!”